Vào buổi bình minh của thiên niên kỷ mới, nữ diễn viên Carrie Bradshaw của “Sex and the City” tiết lộ rằng cô chỉ sử dụng lò nướng của mình để bảo quản áo len. Với lời nhận xét này biểu tượng thời trang bấy giờ, dường như đã báo trước một kỷ nguyên mới của nữ giới không còn bị ràng buộc bởi việc nội trợ, loanh quanh trong nhà bếp. Và cho đến nay, khi chúng ta đã đi qua một phần tư thế kỷ 21, nhà bếp vẫn luôn là tâm điểm nóng hổi quanh những câu chuyện về mối quan hệ rối rắm giữa việc nội trợ và nữ quyền. Vậy, phụ nữ đã và đang định hình căn bếp như thế nào trong suốt chiều dài lịch sử, đặc biệt là căn bếp phù hợp với chân dung người phụ nữ hiện đại ngày nay.
Vào cuối những năm 1920, Schütte-Lihotzky, người được coi là nữ kiến trúc sư chuyên nghiệp đầu tiên ở Áo, đã khiến chúng ta phải xem xét lại khái niệm về căn bếp, khi cho ra mắt Nhà bếp Frankfurt. Nhà bếp nhỏ gọn của Schütte-Lihotzky được kết hợp từ những ý tưởng cải tiến thời bấy giờ về điều kiện vệ sinh và nâng cao năng suất cho bà nội trợ, đồng thời tận dụng các công nghệ tiên tiến như bếp gas. Mỗi module bếp đều được thiết kế cẩn thận với mặt bàn bếp làm bằng gỗ sồi, có khả năng chống ố và vệt dao khứa; một chiếc ghế xoay; ngăn đựng rác có thể tháo rời; và bàn là gấp. Đặc điểm nổi bật là thùng chứa: gồm các ngăn kéo bằng kim loại để đựng các nguyên liệu và gia vị như đường, bột mì và gạo. Cùng với sự giám sát của kiến trúc sư trưởng thành phố Frankfurt Ernst May, nhà bếp của Schütte-Lihotzky được đưa vào khoảng 10.000 ngôi nhà module được xây dựng hàng loạt ở New Frankfurt.
Do thiếu kinh nghiệm cá nhân, Schütte-Lihotzky thậm chí còn chưa bao giờ nấu nướng, bà đã phỏng vấn các bà nội trợ và các nhóm phụ nữ khác, tiến hành các nghiên cứu về thời gian và cách phụ nữ làm việc trong căn bếp của mình. Những buổi nghiên cứu này đã giúp nâng cao nhận thức và tư duy đang kể, bởi có bao nhiêu thời điểm trong lịch sử phụ nữ được hỏi ý kiến về các vấn đề có ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của họ.
Sự ra đời của căn bếp hiện đại đã kéo theo sự thay đổi về ẩm thực trong cấp độ gia đình ở mọi tầng lớp xã hội. Thiết kế của Lihotzky đã giúp tiêu chuẩn hóa thiết bị nhà bếp, điều kiện vệ sinh hay không gian nấu nướng, tác động không nhỏ tới đời sống người dân ở nông thôn và tầng lớp thấp hơn, đồng thời thu hút những phụ nữ trung lưu và giàu có vào bếp.
Bước vào thời kỳ hậu chiến những năm 1940-1950, phụ nữ trung lưu, đặc biệt là ở Mỹ ngày càng bị trói chặt vào vai trò bà nội trợ hạnh phúc. Quảng cáo về một chiếc tủ lạnh có máy làm đá tích hợp hay một chiếc máy rửa bát kiểu mới tràn lan khắp nơi, hứa hẹn một cuộc sống thoải mái với chồng và những đứa con yêu quý của họ. Giai đoạn từ những năm 60 trở đi, phong trào nữ quyền bắt đầu nở rộ, khi những cuộc tranh luận công khai về việc hạn chế cơ hội nghề nghiệp cho phụ nữ, hay phê bình về văn hóa cổ vũ hình ảnh bà nội trợ hoàn hảo, chỉ gắn với “gia sự”. Và từ đây cũng là giai đoạn đánh dấu bước ngoặt của ngành sản xuất nội thất nhà bếp và các căn bếp hiện đại, với sự phổ biến của công nghệ bếp điện từ những năm 1970. Theo đó, các công ty sản xuất nội thất nhà bếp như Cesar ra đời, hoặc là giai đoạn phát triển nền móng như đối với tập đoàn Häcker…
Đối với Việt Nam, quay ngược thời gian trở về mấy chục năm trước, ta sẽ bồi hồi khi nhớ về căn bếp gia đình, với dáng vẻ mộc mạc của những chiếc tủ chạn gỗ được đóng đơn giản đặt trong góc Bếp. Không gian cũng không có gì ngoài nong, nia, dần, sàng và quan trọng nhất vẫn là chiếc kiềng vững chãi đi cùng năm tháng từ bếp củi, rơm, tới bếp than, bếp điện.
Ngày nay, cùng với sự phát triển của kinh tế, xã hội, căn bếp Việt cũng hòa mình cùng xu hướng và công nghệ của thế giới, nấu ăn đã trở thành một hoạt động có tính thẩm mỹ cao đối với cả nam và nữ giới. Căn bếp cũng từ đó có những tiêu chuẩn cao hơn rất nhiều so với trước đây để phù hợp với phong cách sống hiện đại, về tính thẩm mỹ trong thiết kế giúp thể hiện cá tính riêng cả gia chủ, chất lượng vật liệu cao cấp, hay công năng và khả năng lưu trữ thông minh,…
Mối quan hệ giữa phụ nữ và căn bếp giờ đây là khái niệm mở rộng về sự tận hưởng không gian sáng tạo riêng, hay thỏa mãn sở thích ẩm thực của bản thân và gia đình. Trong hơn 100 năm qua, phụ nữ vẫn luôn định hình lại căn bếp theo cách riêng của mình – cho dù, đôi khi cũng cần vung dao!
CÔNG TY CỔ PHẦN IDEAZ VIỆT NAM